Συνεντευξη

«Με δονεί η κρητική διάλεκτος, με εμπνέει το πάθος της παραδοσιακής μουσικής»

Συνεντευξη

«Με δονεί η κρητική διάλεκτος, με εμπνέει το πάθος της παραδοσιακής μουσικής»

Εφημ. “Πατρίς”, Κατερίνα Μυλωνά (24.8.19)

Συνθέτει με πρώτο του μέλημα να… αποπλανήσει αισθηματικά τον ακροατή και, σίγουρα, τα καταφέρνει! Ο συνθέτης, Δημήτρης Μαραμής, προσκεκλημένος από το Φεστιβάλ «Κρήτη, Μία ιστορία, πέντε συν ένας πολιτισμοί 2019» του Δήμου Ηρακλείου, θα παρουσιάσει, σε δύο διαφορετικές βραδιές, τέσσερα μουσικά του έργα, μέσα στα οποία θα ακουστεί σε πρώτη εκτέλεση «Ο Κρητικός Πόλεμος», ανάθεση του φεστιβάλ.

Εφημ. “Πατρίς”, Κατερίνα Μυλωνά (24.8.19)

Συνθέτει με πρώτο του μέλημα να… αποπλανήσει αισθηματικά τον ακροατή και, σίγουρα, τα καταφέρνει! Ο συνθέτης, Δημήτρης Μαραμής, προσκεκλημένος από το Φεστιβάλ «Κρήτη, Μία ιστορία, πέντε συν ένας πολιτισμοί 2019» του Δήμου Ηρακλείου, θα παρουσιάσει, σε δύο διαφορετικές βραδιές, τέσσερα μουσικά του έργα, μέσα στα οποία θα ακουστεί σε πρώτη εκτέλεση «Ο Κρητικός Πόλεμος», ανάθεση του φεστιβάλ.

Διατηρεί μία δημιουργική σχέση και, όπως ο ίδιος λέει, κατάγεται πνευματικά από την Κρήτη: «Με δονεί η κρητική διάλεκτος, με εμπνέει το πάθος της παραδοσιακής μουσικής, η ερωτική ποιητικότητα των μαντινάδων, ο διονυσιασμός των κρητικών χορών, η εμμονή στην ελευθερία του κρητικού πνεύματος, η ίδια η ιστορία και η φυσική ομορφιά της Κρήτης. Φυσικά οι ίδιοι οι άνθρωποι που με έχουν αγκαλιάσει ως δημιουργό», αναφέρει, σε συνέντευξή του στην «Π».

Την ερχόμενη Δευτέρα στις 26 Αυγούστου θα παρουσιαστεί στο ναό του Αγίου Πέτρου των Δομινικανών (Domenicani Predicatori) το ελεγειακό έργο του συνθέτη «Η μουσική που κάνει τη σιωπή και κλαίει» για οχτώ φωνές και έγχορδα, μία μυσταγωγική σύνθεση ειδικά γραμμένη για την ηχητική ιδιαιτερότητα και αρχιτεκτονική του βενετσιάνικου ναού. Συμμετέχει το φωνητικό σύνολο 8tetto και κουαρτέτο εγχόρδων.

Την Τετάρτη στις 28 Αυγούστου, στο πλαίσιο των 350 χρόνων από την παράδοση του Χάνδακα στους Οθωμανούς, θα παρουσιαστεί στο κηποθέατρο Νίκος Καζαντζάκης το έργο του συνθέτη «Κρητική Τριλογία», η οποία θα περιλαμβάνει μελοποιημένα μέρη από τον Κρητικό Πόλεμο του Μαρίνου Τζάνε Μπουνιαλή, τον πρόλογο της Οδύσσειας του Νίκου Καζαντζάκη και τον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου.

Συμμετέχουν οι σολίστ Θοδωρής Βουτσικάκης, Ιωάννα Φόρτη, Ελένη Δημοπούλου, Βασίλης Δημακόπουλος και το Vamos Ensemble.

«Η μουσική είναι αέρας που σε παρασύρει και δεν ξέρεις πού θα σε βγάλει», αναφέρει

Το κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε στην «Π» έχει ως εξής:
Τι μπορείτε να μας «προδώσετε» από το έργο «Ο Κρητικός Πόλεμος», που αποτελεί ανάθεση του φεστιβάλ «Κρήτη, Μία ιστορία, πέντε συν ένας πολιτισμοί»;

«Καταρχάς ο Κρητικός Πόλεμος του Ρεθεμνιώτη Μαρίνου Τζάνε Μπουνιαλή είναι ένα έργο 12.000 στίχων σημαντικότατης ιστορικής και λογοτεχνικής αξίας. Με έναν εξαιρετικά ζωντανό ποιητικό τρόπο περιγράφει έναν παγκόσμιο πόλεμο της εποχής (1645-1669) μεταξύ σχεδόν όλων των δυτικών χριστιανικών δυνάμεων της Ευρώπης και της Κρήτης εναντίον των Τούρκων. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου λαμβάνει χώρα έξω από τα τείχη του Χάνδακα, σημερινό Ηράκλειο. Η πολιορκία του Χάνδακα είναι η μεγαλύτερη σε διάρκεια πολιορκία πόλης στην παγκόσμια ιστορία. Ένα άλλο σημαντικότατο στοιχείο του έργου είναι πως είναι γραμμένο στην κρητική διάλεκτο, τη λαϊκή (μουσικότατη) γλώσσα της Κρήτης. Το έργο δεν έχει φυσικά την ποιητική αξία ενός Ερωτόκριτου ή μίας Ερωφίλης, αλλά έχει αξία ως μία γνήσια μαρτυρία σημαντικότατων ιστορικών γεγονότων, γραμμένο σε μία γλώσσα κατανοητή και με μία αυθεντική, αισθηματική, ποιητική έκφραση. Στο δικό μου μουσικό έργο – το οποίο είναι ανάθεση του Φεστιβάλ 5+1 Πολιτισμοί του Δήμου Ηρακλείου – θα ακουστούν οχτώ άσματα, μελοποιημένων στίχων του έργου που περιγράφουν τη δραματική κατάσταση της πολιορκίας του Μεγάλου Κάστρου (Χάνδακα), μαζί με αφήγηση των ιστορικών γεγονότων ενδιάμεσα στα μουσικά μέρη. Tα άσματα του Κρητικού Πολέμου θα ερμηνευτούν από πέντε σημαντικούς τραγουδιστές, τους Θοδωρή Βουτσικάκη, Ιωάννα Φόρτη, Ελένη Δημοπούλου, Βασίλη Δημακόπουλο και Πρόδρομο Καραδελόγλου, ενώ θα συμμετέχουν μέλη από τους Vamos Ensemble. Οι ίδιοι ερμηνευτές την ίδια βραδιά θα ερμηνεύσουν σε μουσική μου σύνθεση τον πρόλογο από την Οδύσ(σ)εια του Καζαντζάκη και τον Ερωτόκριτo του Κορνάρου στη νέα ενορχήστρωση του Θανάση Παπαθανασίου με τους Vamos Ensemble».

«Ερωτόκριτος», Καζαντζάκης… Η Κρήτη των αιώνων εξακολουθεί να εμπνέει τους δημιουργούς;

«Εμένα προσωπικά αναμφισβήτητα. Με την Κρητική Τριλογία (Κρητικός Πόλεμος, Οδύσ(σ)εια, Ερωτόκριτος) επιβεβαιώνεται η δημιουργική μου σχέση και πνευματική μου καταγωγή από την Κρήτη. Οι λόγοι που συνδέομαι τόσο έντονα είναι τα διαμάντια της κρητικής αναγέννησης με πρώτο το αριστουργηματικό θαύμα του Ερωτόκριτου, ο μέγας Καζαντζάκης αλλά και ολόκληρη η πολιτιστική ροή του νησιού. Με δονεί η κρητική διάλεκτος, με εμπνέει το πάθος της παραδοσιακής μουσικής, η ερωτική ποιητικότητα των μαντινάδων, ο διονυσιασμός των κρητικών χορών, η εμμονή στην ελευθερία του κρητικού πνεύματος, η ίδια η ιστορία και η φυσική ομορφιά της Κρήτης. Φυσικά οι ίδιοι οι άνθρωποι που με έχουν αγκαλιάσει ως δημιουργό. Δεν είναι τυχαία η καρποφόρα συνεργασία με τους Vamos Ensemble που έχουν ως βάση τους το Βάμο Αποκορώνου αλλά και η πρόσφατη δημιουργία ενός νέου κουαρτέτου εγχόρδων από ντόπιους μουσικούς. Επίσης τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οι προτάσεις μου έχουν στηριχτεί και από τρεις Δήμους του νησιού, Ηρακλείου, Ρεθύμνης και Χανίων αλλά και από την Περιφέρεια Κρήτης».

Στις παραστάσεις σας, οι θεατές κρατούν ακόμα και την αναπνοή τους για να μη χάσουν στιγμή από όσα συμβαίνουν στη σκηνή. Αλήθεια, ποιο είναι το μυστικό σας;

«Το μυστικό μου είναι πως αγωνίζομαι να είμαι αληθινός ως δημιουργός. Είναι πως ό,τι γράφω ξεκινάει μέσα από τη ρίζα της καρδιάς μου. Η μουσική μου έκφραση παλεύει να βρει, να δομήσει τη σωστή φόρμα, ώστε να φτάσει στον ακροατή της αυθεντική και απέριττη. Δε γνωρίζω εάν το καταφέρνω πάντα αυτό. Αλλά σίγουρα εργάζομαι σκληρά για να το πετύχω. Εστιάζω στη γνήσια συγκινησιακή φόρτιση και την ανόθευτη αισθηματική διέγερση».

«Η μουσική που κάνει τη σιωπή και κλαίει»… Πόσο βαθιά στην ψυχή μας μπορεί να ακουμπήσει η μουσική;

«Η μουσική είναι η τέχνη με τη μεγαλύτερη συγκινησιακή δύναμη πάνω στον άνθρωπο. Είναι μία παγκόσμια γλώσσα που ενώνει όλες τις φυλές των ανθρώπων. Μπορεί να φτάσει πάρα πολύ βαθιά στην ψυχή του ανθρώπου, αρκεί να είναι μία σύνθεση πολύ δυνατή και να φτάνει στα αυτιά ενός καλλιεργημένου μουσικά ακροατή. Η μουσική είναι μέσα στη φύση και υπάρχει παντού μέσα στο σύμπαν. Πώς θα ζούσαμε χωρίς τη μουσική; Ίσως να ήταν ανυπόφορος ο βίος χωρίς τους ήχους και τις συνθέσεις αυτών, και πρώτα πρώτα χωρίς τα κελαηδίσματα των πουλιών».

Όταν δημιουργείτε, έχετε οδηγό τα συναισθήματα που θα προκαλέσετε στον κόσμο;

«Βέβαια. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό μου ή η πρόθεσή μου τουλάχιστον. Το αίσθημα. Όλη μου η μουσική προσπαθεί να αποπλανήσει τον ακροατή αισθηματικά. Να του ανοίξει ένα εσωτερικό παράθυρο όπου θα ξαναζήσει αισθήματα και φτερουγίσματα που ίσως κάπου τα έχει ξεχάσει».

Πολλοί σχολιάζουν ότι η δουλειά σας ξεπερνά τα ελληνικά όρια, όχι ως απήχηση, αλλά με το δεδομένο ότι στη χώρα μας ελάχιστοι είναι οι δημιουργοί που προσέχουν τόσο πολύ τις λεπτομέρειες και ανεβάζουν τόσο ψηλά τον πήχη. Εσείς ποια θεωρείτε πως είναι τα όρια της Ελλάδας στον χώρο του πολιτισμού;

«Δεν υπάρχουν όρια σε έναν δημιουργό που χάνεται ο ίδιος μέσα σε μία σύνθεση. Δεν γνωρίζει ο δημιουργός τι μπορεί να συμβεί με ένα έργο του αλλά ούτε και πρέπει να επιδιώκει κάτι συγκεκριμένο. Το θέμα είναι να βυθίζεται ο ίδιος μέσα στη δημιουργία για να αγγίξει ο ίδιος κάτι ίσως το πρωτόγνωρο, να ικανοποιήσει τη δίψα του πνεύματός του που τον κάνει να ερευνά σε απάτητα μονοπάτια και με πετάγματα σε άγνωστους ουρανούς χωρίς ανταλλάγματα. Η μουσική είναι αέρας που σε παρασύρει και δεν ξέρεις πού θα σε βγάλει. Αλλά αυτή η απογείωση που σου δίνει είναι πολλές φορές και αποθέωση».

Οι Ηρακλειώτες σάς περιμένουν με ανυπομονησία και, σίγουρα, δεν θα τους απογοητεύσετε. Ποιο είναι το μήνυμα που στέλνετε στον κόσμο;

«Είναι τολμηρό και από εμένα που τους παρουσιάζω νέα έργα, πρωτότυπες συνθέσεις και μάλιστα σε κείμενα δύσβατα αλλά σημαντικά, όμως είναι τολμηρό και από τους ακροατές που έρχονται με αγωνία να με ακούσουν και μου εμπιστεύονται τη βραδιά τους. Εύχομαι να φανώ αντάξιος των προσδοκιών τους και να πάρουν κάτι από τη μουσική μου. Είμαι ευγνώμων που με ακολουθούν και με στηρίζουν οι ακροατές μου, είμαι ευγνώμων στους άξιους συνεργάτες μου».

Συνέντευξη στο Patris.gr